White Sands National Monument

zondag 19 april 2015

Alle sterren zijn verdwenen, de zon schijnt weer volop. Er staat nog een lekker windje en de temperatuur wordt vandaag 24˚C, ideaal weer om White Sands National Monument te gaan bekijken. We willen vanavond op deze camping terug komen en dan wel op dezelfde plek. We laten ons tafelkleed op de picknick tafel liggen verzwaard met een gallon water en wat stenen om aan te geven dat deze plek bezet is en gaan dan naar het Visitors Center om te betalen en deze plek te reserveren voor vanavond. Het is een goed half uur rijden naar White Sands National Monument, we komen er om 12 uur aan.

In het Visitor Center van het White Sands Monument krijgt men een uitgebreide uitleg over het ontstaan van deze gipsduinen, die zich midden in de woestijn uitstrekken over een oppervlakte van zevenhonderdvijftig vierkante kilometer. Tweehonderd vijftig miljoen jaar geleden bedekte een enorme zee zowat heel Noord Amerika. Toen het klimaat veranderde, zette deze zee bij het terugtrekken enorme lagen sedimenten af, waaronder dikke lagen gips. Ongeveer zeventig miljoen jaar geleden werden de Rocky Mountains omhoog gestuwd, en er werd een immens plateau gevormd. Tien miljoen jaar geleden zakte het centrum van dit plateau in, en vormde het Tularosa Bekken. De zijkanten van dit bekken zijn de San Andres en Sacramento gebergten, en hun gipslagen werden door de breuk blootgesteld aan erosie. De gipsdeeltjes werden meegesleurd door het regenwater, en belandden uiteindelijk in het bekken, dat echter geen uitweg heeft naar de zee. Toen de watermassa geleidelijk aan verdampte, werden de eerste gipskristallen gevormd. Deze vormden zich om tot gips-zand, dat door de overheersende zuidwestenwind bijeen gehouden werd in duinen. Nu is gips een veel voorkomend mineraal, dat echter zeer zelden voorkomt in de vorm van zand, aangezien het oplost in water, en gewoonlijk naar de zee wordt afgevoerd. Er zijn drie voorwaarden  om gips-duinen te krijgen en deze moeten ook nog eens tegelijkertijd aanwezig zijn. Eerst moeten er belangrijke gipslagen zijn, die afgebroken worden door erosie. Ten tweede moet er een vergaarbak of bekken zijn, waarin het gips wordt opgevangen. Ten derde dient er een vrij sterke wind te zijn, die uit een vaste windrichting komt. Er zijn maar zeer weinig plaatsen ter wereld waar deze drie factoren tegelijk voorkomen, en White Sands heeft veruit de grootste duinoppervlakte ter wereld. De duinen kunnen zich per jaar tot tien meter verplaatsen, maar als zich er vele planten in hebben vastgezet, kunnen deze het verplaatsen beperken tot tien centimeter per jaar.

De hoogste duinen kunnen tot dertig meter hoog worden. Zowel het planten- als het dierenrijk hebben zich aangepast, zelfs aan deze extreme omstandigheden, en ze vertonen de meest bizarre uitschieters. Zo vindt men er planten, die sneller groeien dan de steeds voortschrijdende duinen, en die tot veertig meter diepe wortels kunnen ontwikkelen. Het dierenrijk toont spierwitte hagedissen en insecten, die deze kleur hebben aangenomen als camouflage, net als de Little Striped Whiptail.

Interdune Boardwalk

We rijden gelijk naar de ingang, krijgen een krantje en mogen doorrijden zonder onze Annual Pass te laten zien, het is dit weekend gratis entree. Na de eerste paar mijl zien we de witte zandheuvels langs de weg, begroeid met duingras en lage bloemen struikjes. Aan het einde van de verharde weg komen we bij de Interdune Boardwalk, een wandeling van 20 min over een planken pad met uitleg over de flora en fauna in deze woestijn. We zien in het zand een Little Striped Whiptail lopen, een klein wit salamandertje met een fel blauwe kop en staart. Op het moment suprême is de batterij van mijn fotocamera leeg en voordat ik die heb kunnen verwisselen is het beestje natuurlijk al weg. Het blijft een vreemd fenomeen spierwitte in de zon verblindende zandduinen. 

Vanaf dit punt is de weg onverhard, het zand is gewoon aan de kant geschoven om een rijstrook te maken op de harde verdichte ondergrond, bij tijd en wijle is het wegdek behoorlijk ribbelig zodat het servies in de kastjes staat te trillen. We laten ons er echter niet van weerhouden om verder te rijden, want de witte duinen die we nu te zien krijgen zijn oogverblindend mooi. Het is eigenlijk geen zand maar zeer kleine gips kristallen die liggen te schitteren in de zon, afstekend tegen een stralend blauwe lucht. We stoppen een paar keer om de heuvels in te lopen, je mag hier vrij wandelen al wordt er wel gewaarschuwd om vooral een hoed en zonnebril te dragen en heel veel te drinken, minimaal een gallon water (3,8 liter) per dag, want uitdroging ligt hier op de loer. 

Er zijn diverse picknick plaatsen in het park met tafels onder een overkapping die voor schaduw zorgt en overal zien we mensen over de duinen lopen en zien we kinderen van de heuvels af sleeën. De zonsondergang moet hier een ware belevenis zijn, we blijven daar zeker op wachten. We vinden een rustig plekje een eindje van de Drive Loop af en parkeren de camper, laten het zonnescherm zakken en halen de stoelen en picknick tafel te voorschijn. Lekker in de schaduw met een licht briesje voor de koelte, houden wij het hier de hele middag wel uit. Alcohol is streng verboden in het park vanaf 1 februari tot 31 mei, de ware reden weten we niet, maar met een glaasje cola en water en een goed boek genieten we ook van de rust in deze prachtige omgeving. Barbecueën is wel toegestaan in White Sands National Monuments, we hebben al diverse partytenten gezien waar gezinnen de barbecue al klaar hebben staan. Dit is een unieke kans om midden in de woestijn te gaan barbecueën, we ontdooien wat vlees en marineren het vast. Dat is nou het voordeel als je je eigen huis gewoon bij je hebt.  

Om vijf uur willen we de barbecue aansteken maar dan komen er hele donkere wolken aanzetten. We voelen de eerste regendruppels en meteen steekt er een plotselinge, zeer heftige wind op, we hebben nog net tijd om de stoelen en tafel in op te ruimen en dan begint het zo hard te waaien dat de camper staat te schudden. We zitten middenin een zandstorm en buiten wordt je ge”zand”straald. Binnen zitten we droog maar als we naar buiten kijken zien we een kameel lopen boven op de zandheuvel, dit is dus echt een woestijn.

Na een half uur is de wind weer gaan liggen en schijnt de zon weer al is het in de verte nog steeds erg donker. We durven de barbecue niet meer aan te steken want die kan natuurlijk niet naar binnen als de kolen nog niet zijn afgekoeld, een feit waar we nog niet eerder bij hebben stil gestaan. In plaats daarvan halen we wat kant en klare kippenpootjes en chickenwings uit de vriezer en warmen die op in de magnetron. Zo zitten we toch nog buiten te eten in de zon, samen met wat sla en frietjes is dit een prima alternatief. 

Na de koffie begint de zon te zakken maar een mooie zonsondergang zit er vanavond niet in want de donkere wolken zijn blijven hangen. Jammer maar het was toch een welbestede dag in een prachtig park.

Vandaag gereden: 71 miles  (114 km)

Campground: Oliver Lee Memorial State Park Campground